Pozytywna prognoza kryminologiczna
Pozytywna prognoza kryminologiczna
Prognoza kryminologiczna ma znaczenie zarówno na etapie toczenia się postępowania karnego, jak i w fazie wykonawczej.
Jednak czym ona jest? Prognoza kryminologiczna przejawia się w założeniu, że dotychczasowy styl życia, zachowanie sprawcy w czasie czynu oraz po jego popełnieniu pozwalają stwierdzić z dużym prawdopodobieństwem, że będzie on przestrzegał porządku prawnego.
W czasie gdy oskarżony staje przed sądem, jego postawa, cechy pozwalają dobrać odpowiedni rodzaj kary, a także będą miały wpływ na jej wymiar. Będzie miała również znaczenia dla zastosowania środków probacyjnych, takich jak: warunkowe umorzenia postępowania, warunkowe zawieszenie wykonania kary oraz z przypadku ubiegania się o przedterminowe warunkowe zwolnienie z odbycia reszty kary.
Na warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia reszty kary, zgodnie z art. 77 kodeksu karnego, będą miały wpływ postawa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, okoliczności popełnienia przestępstwa, zachowanie po jego popełnieniu oraz w trakcie odbywania kary.
Co więcej na etapie postępowania wykonawczego pozytywna prognoza kryminologiczna będzie miała znaczenie w przypadku przyznawania nagród tzw. wolnościowych – polegających np. na udzieleniu przepustki. Sąd musi mieć przekonanie, że skazany nie popełni w tym czasie kolejnego przestępstwa.
Prognoza kryminologiczna powinna zawierać w szczególności analizę czynników charakteryzujących:
- środowisko rodzinne;
- cechy osobowości wraz z uwzględnieniem stopnia samodyscypliny oraz skłonności do używania przemocy;
- problem alkoholowy skazanego albo uzależnienie od środków odurzających lub substancji psychotropowych;
- przebyte leczenie odwykowe, a także motywację do zachowania abstynencji;
- drogę wykolejenia społecznego wraz z określeniem stopnia demoralizacji;
- rodzaj przestępstwa, za które skazany odbywa karę;
- zachowanie podczas uprzednio odbywanych kar, ze szczególnym uwzględnieniem sposobu wykorzystywania zezwoleń na opuszczenia zakładu;
- środowisko, w którym przebywać będzie skazany w trakcie korzystania z przepustki.
Analiza powyższych okoliczności pozwoli Sądowi określić szanse na powrót sprawcy do przestępstwa, co może mieć doniosłe znaczenie dla podjęcia decyzji w zakresie wcześniej wspomnianych aspektów, związanych ze skazaniem i wykonaniem kary.