Groźba karalna
Groźba karalna
Groźba karalna ? przestępstwo z art. 190 kodeksu karnego
Pojęcie groźby karalnej
Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub na szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadniona obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Groźba karalna jest ścigana na wniosek pokrzywdzonego.
Przedmiot ochrony
Przedmiotem ochrony zagrożonym przez czyn w postaci groźby karalnej jest wolność człowieka rozumiana jako wolność od strachu, obawy przed popełnieniem przestępstwa na szkodę zagrożonego lub jego najbliższych. Groźba, by móc ją traktować w kategoriach groźby karalnej, powinna oddziaływać na psychikę zagrożonego w taki sposób, aby mógł on obawiać się, że groźba będzie spełniona. Nie ma żadnego znaczenia, czy grożący zapowiada, iż przestępstwa dokona sam, czy też zrobi to za niego inna osoba, jeśli grożący ma bezpośredni wpływ na jej działania.
Groźba karalna a groźba bezprawna
Trzeba podkreślić, że groźba karalna, o której mowa w art. 190 k.k. różni się od groźby bezprawnej, o której stanowi art. 115 § 12 k.k. Istotą groźby karalnej jest to, że jej treścią jest wyłącznie popełnienie przestępstwa na szkodę pokrzywdzonego albo osoby mu najbliższej. Nie stanowi zatem groźby karalnej np. groźba spowodowania postępowania karnego ani też groźba rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej.
Treść groźby karalnej
Treścią groźby karalnej jest zapowiedź przestępstwa, a zatem zbrodni lub występku (nie wykroczenia) na szkodę zagrożonego lub jego osoby najbliższej. Osobą najbliższą w rozumieniu k.k. jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.
Obawa spełnienia groźby
Wyrażenie „jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona” należy interpretować w ten sposób, iż pokrzywdzony winien traktować groźbę poważnie i uznawać jej spełnienie za rzeczywiście możliwe. Jak słusznie zauważył SN w wyroku z dnia 26 stycznia 1973 r., III KR 284/72, Biul. SN 1973, nr 5, s. 95: „Wzbudzenie obawy w zagrożonym należy oceniać subiektywnie, nie zaś z punktu widzenia obiektywnego niebezpieczeństwa realizacji groźby”. Jeśli zatem ktoś grozi innej osobie zastrzeleniem i kieruje w jej stronę pistolet, to – choć w rzeczywistości jest on nienabity – pokrzywdzony może obawiać się realizacji groźby.
Pojęcie groźby karalnej jest często nadużywane np. w konfliktach pomiędzy rodzinami albo w sprawach małżeńskich. Bywa, że małżonkowie zgłaszają siebie jako rzekomo pokrzywdzonych, zakładają niebieskie karty aby wykorzystać to przy rozwodzie, ustalaniu kontaktów z dziećmi itp. Niemniej jednak z doświadczenia wiem, że pomoc adwokata w tego typu sprawach jest bardzo przydatna, szczególnie tam gdzie między stronami nagromadziło się wiele często negatywnych emocji a prokuratura, policja lub sąd objął sprawę swoim postępowaniem.
Tagi: Art. 115 k.k., Art. 190 k.k.