Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
Zakaz konkurencji po ustaniu stosunku pracy
Przepisy dotyczące zakazu konkurencji uregulowane zostały w rozdziale IIa Kodeksu pracy. Regulacje te pozwalają na wyróżnienie dwóch rodzajów zakazów konkurencji. Pierwszy dotyczy zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej przez pracownika pozostającego w stosunku pracy. Natomiast drugi zakaz odnosi się jedynie do byłego pracownika. To właśnie regulacje dotyczące zakazu po ustaniu stosunku pracy zostaną niżej wyjaśnione.
Taki zakaz konkurencji stosuje się w przypadku gdy pracodawca i pracownik mają dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Przyjmuje się więc, że zakaz ten obejmuje nie tylko informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ale wszystkie, które mają istotny wpływ na działanie przedsiębiorstwa, a które pracownik uzyskał podczas trwania stosunku pracy.
Przepisy prawa wskazują, że zakaz konkurencji definiować należy jako zakaz prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy oraz świadczenia pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 stycznia 2008 r. (I PK 183/07, OSNP 2009, nr 3-4, poz. 37) przyjął, że naruszeniem zakazu konkurencji obowiązującego po ustaniu stosunku pracy jest podjęcie pracy u przedsiębiorcy będącego konkurentem dotychczasowego pracodawcy, bez względu na to, na jakim stanowisku lub w jakim charakterze, chyba że strony postanowiły inaczej.
Zobowiązanie pracownika do przestrzegania zakazu konkurencji następuje w formie umowy. Umowa taka wymaga pod rygorem nieważności formy pisemnej. W umowie określa się okres obowiązywania zakazu konkurencji. Sąd Najwyższy w wyroku z 2.10.2003 r.,( PK 453/02, OSNP 2004/19, poz. 331), uznał, że w razie pominięcia w umowie postanowienia określającego czas trwania zakazu działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy nie dochodzi do ustanowienia tego zakazu. Elementem tej umowy jest także określenie wysokości odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy. Odszkodowanie to nie może być jednak niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Odszkodowanie może być wypłacane w miesięcznych ratach. W razie sporu o odszkodowaniu orzeka sąd pracy.