Śmierć oskarżyciela prywatnego – konsekwencje dla postępowania.

Postępowanie toczące się z oskarżenia prywatnego odbywa się bez obecności prokuratora, który to jest oskarżycielem publicznym.

W tej sytuacji w roli oskarżyciela występuje sam pokrzywdzony. Należy pamiętać, że nieusprawiedliwione niestawiennictwo oskarżyciela prywatnego na terminie rozprawy powoduje umorzenie postępowania. Co zatem z toczącą się sprawą jeśli oskarżyciel prywatny umrze?

Kwestia ta została uregulowana w kodeksie postępowania karnego, a dokładnie w art. 61. Zgodnie ze wskazanym przepisem w razie śmierci oskarżyciela prywatnego, podstępowanie zostaje zawieszone, a na miejsce pokrzywdzonego mogą wstąpić osoby najbliższe lub osoby pozostające na utrzymaniu zmarłego.

Należy jednak odnieść się do kwestii użytego przez ustawodawce sformowania „osoby najbliższe”. Zwrot ten został wyjaśniony w kodeksie karnym, zgodnie z którą do kręgu osób najbliższych należą małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu.

Wyżej wymienione osoby mają uprawnienie do wstąpienia w prawa zmarłego oskarżyciela prywatnego. Jednakże należy pamiętać, że jeżeli w ciągu 3 miesięcy nie dojdzie do podjęcia postępowania, zostanie ono umorzone. Termin 3 miesięcy liczy się od dnia śmierci oskarżyciela prywatnego. Sąd ma obowiązek pouczyć przynajmniej jednego uprawnionego, o możliwości wstąpienia w prawa oskarżyciela prywatnego. Warto podkreślić, że termin 3 miesięcy jest terminem zawitym, co oznacza, że można go z ważnych powodów przywrócić w przypadku jego naruszenia. Przyczyną przywrócenia może być m.in. brak pouczenia przez Sąd, poważna choroba.

Jeżeli żadna z ze wskazanych osób najbliższych, bądź osób znajdujących się na utrzymaniu oskarżyciela prywatnego nie zdecyduje się na wstąpienie w jego prawa, dojdzie do powstania negatywnej przesłanki procesowej wskazanej w art. 17 § 1 pkt 11. W tej sytuacji Sąd umorzy postępowanie.

Blog

Tagi: Art. 17 k.p.k., Art. 61 k.p.k.