Przyjęcie lub odrzucenie spadku

Zgodnie z przepisami Kodeku cywilnego spadkobierca ma kilka możliwości działania w przypadku dziedziczenia spadku. Może on:

1. przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (proste przyjęcie spadku), które oznacza, iż możliwa jest sytuacja w której wartość długów pochodzących ze spadku, które spadkobierca musi spłacać, będzie wielokrotnie wyższa niż wartość korzyści, jakie ze spadku otrzymał.
2. przyjąć spadek z ograniczeniem odpowiedzialności (przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza) – w tej sytuacji, odpowiedzialność spadkobiercy za długi spadkowe podlega ograniczeniu do wysokości stanu czynnego spadku, który został określony w spisie inwentarza.
3. odrzucić spadek – w sytuacji tej, spadkobierca odrzucający spadek traktowany jest tak, jakby nie dożył dnia otwarcia spadku.

Przechodząc do terminu, otóż, jak wprost wynika z art. 1015 Kodeksu cywilnego, przedmiotowe oświadczenie może być złożone w ciągu 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania do spadku. Wynikają z tego dwa ważne wnioski:

1. po pierwsze, dalszy spadkobierca nie może zachować się zbyt asekuracyjnie, tzn. zanim nie będzie powołania do spadku to nie złożymy skutecznego oświadczenia;
2. po drugie, 6 miesięczny termin będzie liczony dla każdego ze spadkobierców w sposób indywidualny. Dla spadkobiercy ustawowego będzie to data, w której dowiedział się o śmierci spadkodawcy, o ile wiedział o łączącym go ze zmarłym pokrewieństwie uzasadniającym powołanie do dziedziczenia z ustawy w pierwszej kolejności (zob. art. 931 i nast. Kodeksu cywilnego).

Natomiast, jeśli chodzi o spadkobiercę ustawowego powołanego w dalszej kolejności, to bieg terminu rozpocznie się od dnia, w którym dowiedział się, że spadkobierca będący w kolejności do dziedziczenia przed nim, utracił tytuł powołania do dziedziczenia, tj. np. został uznany za niegodnego dziedziczenia albo spadek odrzucił.

Zgodnie z art. 1015 § 2 k.c. brak oświadczenia o przyjęciu/ odrzuceniu spadku we wskazanym terminie jest jednoznaczne z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

W przypadku oświadczenia złożonego do sądu – opłata od pisma z oświadczeniem o przyjęciu lub odrzuceniu spadku wynosi 100 zł.