Prawo do kontaktowania się z dzieckiem

Prawo do kontaktowania się z dzieckiem

Prawo i obowiązek rodziców do kontaktów z dziećmi nie wynika bezpośrednio z władzy rodzicielskiej. Oznacza to, iż mimo jej ograniczenia czy też pozbawienia nie pociąga to za sobą ograniczenia możliwości kontaktowania się z dzieckiem.

Pozbawienie możliwości kontaktu albo poważne ograniczenie na przykład tylko do rozmów telefonicznych, musi mieć u podstaw konkretne przyczyny i być poprzedzone właściwym postępowaniem, w którym zwykle zadecyduje sąd.

W przeszłości brakowało uregulowań prawnych, które pozwoliłyby zrobić coś aby ukarać rodzica który nie respektuje obowiązku umożliwienia drugiemu rodzicowi albo np. dziadkom kontaktu z małoletnim dzieckiem. Obecnie możliwe jest ukaranie przez sąd karą pieniężną, najpierw jest upomnienie, która może narastać i być uciążliwa dla ignorującego ustalenia opiekuna. Wprowadzono też odpowiedni tryb postępowania żeby fizycznie odebrać dziecko jednemu z opiekunów aby przekazać je drugiemu uprawnionemu. Nad dobrem dziecka czuwa wówczas sąd.

Mama z dzieckiem na łące

Czy istnieje możliwość ograniczenia kontaktów z dzieckiem?

Oczywiście, taką możliwość posiada sąd opiekuńczy, jeśli wymaga tego dobro dziecka. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wskazuje przykładowy katalog sposobu ograniczenia kontaktów, m.in. przez:

  1. zakaz spotykania się z dzieckiem;
  2. zakaz zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu;
  3. zezwolenie na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd;
  4. ograniczenie kontaktów do określonych sposobów porozumiewania się na odległość;
  5. zakaz porozumiewania się na odległość.

Często jednak za utrudnianie kontaktów z dzieckiem odpowiedzialny jest drugi z rodziców, zwykle ten u którego dziecko ma miejsce zamieszkania.

Czy można zakazać utrzymywania kontaktów z dzieckiem?

Jeżeli utrzymywanie kontaktów rodziców z dzieckiem poważnie zagraża dobru dziecka lub je narusza, sąd zakaże ich utrzymywania. Bywa,  że przyczyną jest nadużywanie alkoholu lub innych używek.

Czy powyższe przepisy stosuje się tylko do rodziców dziecka?

Wszystkie wcześniejsze uregulowania dotyczą również odpowiednio kontaktów rodzeństwa, dziadków, powinowatych w linii prostej, a także innych osób, jeżeli sprawowały one przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem.

Co w sytuacji gdy rodzice dziecka nie są w stanie dojść do porozumienia w sprawie kontaktów ?

W takiej sytuacji najrozsądniejszym jest złożenie do sądu wniosku o ustalenie osobistych kontaktów z dzieckiem. Wniosek ten zgodnie z art. 23 pkt. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych podlega stałej opłacie w wysokości 100 zł.

Warto pamiętać, że nawet najlepszy wyrok nie będzie tak dobry jak najgorsze chociażby porozumienie między rodzicami.

Porwanie rodzicielskie

Porwanie rodzicielskie jest to sytuacja, w której jedno z rodziców bądź opiekunów bez wiedzy i woli drugiego zatrzymuje lub wywozi dziecko na stałe, pozbawiając tym samym drugiego rodzica możliwości utrzymywania kontaktu z dzieckiem w przysługującym mu zakresie. W tej sytuacji należy wszcząć właściwe postępowanie, w którym sąd zwykle poprzez policję ustala miejsce pobytu dziecka. Takie zachowanie jednego z rodziców może mieć poważne konsekwencje w zakresie ustalenia, z którym z rodziców dziecko będzie na stałe mieszkać a także odnośnie władzy rodzicielskiej.