Umowa zlecenia jest umową, w której przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej na rzecz dającego zlecenie. Umowa ta uregulowana została w Kodeksie cywilnym w art. 734 i nast.
Podobnie jak umowa o dzieło, jest obecnie jedną z powszechnie występujących podstaw zatrudnienia.
Stronami umowy zlecenia jest zleceniobiorca (zobowiązująca się do dokonania określonej czynności) oraz zleceniodawca (zlecająca wykonanie danej czynności).
Zarówno dającym zlecenie, jak i przyjmującym zlecenie może być w zasadzie każdy podmiot prawa, a więc osoba fizyczna, spółka etc. Każda ze stron może przy tym być przedsiębiorcą, konsumentem czy też innym podmiotem uczestniczącym w obrocie.
Przedmiotem umowy zlecenia jest dokonanie określonej czynności prawnej z należytą starannością, bez zapewnień co do końcowego efektu. Jest to cecha odróżniająca tę umowę od umowy o dzieło, gdyż ona zapewnia wykonanie określonego dzieła.
Kwestia odpłatności nie stanowi istotnego elementu treści umowy zlecenia, gdyż art. 735 Kodeksu cywilnego wskazuje, iż jeżeli ani z umowy, ani z okoliczności nie wynika, że przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać je bez wynagrodzenia, za wykonanie zlecenia należy się wynagrodzenie. W świetle art. 735 § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli umowa zlecenia nie zawiera postanowień dotyczących wynagrodzenia, nie oznacza to jego nieodpłatności. W takim przypadku, o ile okoliczności zawarcia umowy nie wskazują na inną wolę zleceniobiorcy, zlecenie jest odpłatne, a zleceniobiorcy należy się wynagrodzenie w wysokości odpowiadającej wykonanej pracy. Nieodpłatność zlecenia wynikająca z umowy wymaga pozytywnego jej zastrzeżenia w umowie.
Kto zawodowo trudni się załatwieniem czynności dla drugich, powinien, jeśli nie chce zlecenia przyjąć, zawiadomić o tym niezwłocznie dającego zlecenie. Taki sam obowiązek ciąży na osobie, która dającemu zlecenie oświadczyła gotowość załatwienia czynności danego rodzaju. W innym wypadku może prowadzić to do odpowiedzialności za poniesioną przez osobę dającą zlecenie szkodę.
Dający zlecenie może wypowiedzieć umowę w każdym czasie. Jednak powinien on zwrócić przyjmującemu zlecenie wszelkie wydatki jakie poczynił w celu należytego wykonania zlecenia.
W przypadku zlecenia odpłatnego obowiązany jest on uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom, a jeśli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, powinien także naprawić szkodę.
Przyjmujący zlecenie może również wypowiedzieć umowę w każdym czasie. Jednak jeśli zlecenie jest odpłatne, a wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę.